ترامپ و شی آغازگر جنگ سرد نوین؟
به گزارش صندلی و تلفن، رهبران چین و آمریکا جنگ لفظی تند و تیزی بر سر شیوع کروناویروس و کووید-19 به راه انداخته اند و هر دو تمایل دارند پایگاهشان را در داخل حفظ نمایند. با ادامه لفاظی ها وقوع یک جنگ سرد جدید دور از انتظار نیست.
به گزارش صندلی و تلفن، جولیان بورگر و اما گراهام-هریسون در مطلبی برای آبزرور با اشاره به بحران کرونا و تیرگی روابط چین و آمریکا در آنالیز رویارویی های جدید در حال ظهور می نویسند: در واقع سیاست خارجی، توجه چندانی را در کمپین های انتخابات آمریکا به خود اختصاص نداد. این حوزه در حد چند دقیقه در مناظره های انتخابات درون حزبی دموکرات ها مورد بحث نهاده شد اما این برای قبل از شیوع کروناویروس بود.
در حال حاضر احساسات ضد چین، تم اولیه کوشش دوباره دونالد ترامپ برای تثبت جایگاهش در کاخ سفید به وسیله انتخابات را تشکیل می دهد، آن هم در شرایطی که جایگزین کارآمدی وجود ندارد. مانور روی شرایط مالی، آنطور که رئیس جمهوری آمریکا انتظار دارد، یا مانور روی واکنش دولت او به شیوع کرونا با توجه به تلفات انسانی بسیار بالا غیر ممکن به نظر می رسد. چین هراسی اما جذاب ترین گزینه کنونی به شمار می رود، چرا که می تواند هر دو ناکامی را توجیه کند.
جود بلانشت، کارشناس چینی در مرکز مطالعات استراتژیک و بین الملل می گوید: متاسفانه، این رویه گاهی اوقات منطق عبور از یک مانع بالقوه در سیستم های دموکراتیک محسوب می گردد. حتی اگر این رویکرد صدمات جانبی ملی چشمگیر به همراه داشته باشد، زمانی که بحث بقای سیاسی در میان باشد، بد خوب جلوه می نماید.
کمپین های ریاست جمهوری آمریکا با موضوع چین رنگ و بوی پیچیده ای گرفته است. حامیان ترامپ روز آدینه موج جدیدی از حملات تبلیغاتی علیه جو بایدن به راه انداختند و از او به عنوان پکن بایدن یاد کردند و از سخنان ویرایش شده گذشته او و یادداشتی به زبان چینی در مدح چین استفاده کردند. کمپین بایدن هم تبلیغات مشابهی داشت و در آن از سخنان گاها چرب و نرم ترامپ در ستایش شی جینپینگ و استقبال اولیه گرم او از چین بابت واکنش به این پاندمی بهره برد.
سوابق این دو نامزد از عمق ماجرا حکایت دارد. هر دوی آن ها در قبال یک شریک تجاری قدرتمند با سابقه حقوق بشری نه چندان روشن چاپلوسی داشته اند، با این حال چاپلوسی اغراق آمیز ترامپ مقابل شی جینپینگ در سطح دیگری است.
براساس فرضیه ای که در هر دو کمپین وجود دارد و آمارها آن را تایید می نماید، هر نوع ارتباطی با چین برای انتخابات سم است. نتایج تحقیقات ماه گذشته پیو نشان می دهد دو سوم آمریکایی ها دیدگاهی منفی برابر چین دارند. این بی اعتمادی از زمانی که ترامپ روی مسوولیت چینی ها روی شیوع کرونا تاکید بیشتری نموده، عمیق تر شده است.
با این پس زمینه، کارزار انتخاباتی آمریکا به جنگ پیشنهادات برای جنگ طلبانه ترین سیاست ها علیه چین تبدیل شده است و رئیس جمهوری آمریکا در روزهای گذشته به انتهای این طیف رسید. ترامپ در گفت وگو با فاکس نیوز با بیان اینکه ممکن است ما کل روابطمان را قطع کنیم مدعی شد که چنین اقدامی می تواند 500 میلیارد دلار به سود آمریکا تمام گردد!
انتظار می رود ترامپ به عنوان رئیس جمهوری کنونی آمریکا حرف و عملش را یکی کند؛ بنابراین لفاظی های تند و تیز انتخاباتی احتمالا روی روابط آمریکا - چین تاثیرات چشمگیری خواهد داشت و همین موضوع می تواند تاثیر مخربی روی اقتصاد دنیای و همکاری چندجانبه گذاشته و در عین حال، خطرات کوچک اما رو به رشد درگیری را تقویت کند.
میرا رپ-هوپر، کارشناس امنیتی منطقه آسیا - پاسیفیک در شورای روابط خارجی می گوید: تمام علائم حاکی از آن است که این دولت پا را فراتر خواهد گذاشت تا تقصیر شیوع این پاندمی را بیشتر به گردن چین بیندازد و سیاست هایی را دنبال کند که آن را سخت گیرتر علیه چین نشان دهد. علت اصلی چنین رویکردی این است که تنها جایگزین آن این است که خود رئیس جمهوری تقصیر ناکامی های حکومتداری داخلی و بین المللی را بپذیرد.
کرت کمپبل، معاون سابق وزارت خارجه آمریکا در حوزه شرق آسیا و پاسیفیک می گوید: سرانجام این قضیه برایم روشن نیست. اکنون هم اعتقاد دارم که هم موضع آمریکایی ها و هم چینی ها در عرصه دنیای لطماتی را وارد می نماید. نبرد ما در بحبوحه این شرایط اورژانسی ، به نوعی بی مسوولیتی است.
تحلیلگران بسیاری از جنگ سرد جدید میان این اقتصاد عظیم دنیا صحبت نموده اند اما کمپبل استدلال می نماید که این رقابت ابر قدرتی پیچیده تر هم خواهد شد چرا که آن ها در طول سه دهه گذشته یکپارچه تر شده اند.
او می گوید: من چارچوب جنگ سرد را دوست ندارم، چون به بازگشت به چیزی که در گذشته بوده است، اشاره دارد. مختصات روابط آمریکا - شوروی به گونه ای بود که پایین ترین سطح تماس وجود داشت، درک اندکی از یکدیگر دیده می گردد، سفرهای کمی انجام می گردد و سطح تجارت پایینی برقرار بود.
معاون سابق وزارت خارجه آمریکا در حوزه شرق آسیا و پاسیفیک استدلال می نماید: روابط آمریکا - چین احتمالا به هم پیوسته ترین روابط در کره زمین باشد، به لحاظ سرمایه گذاری و فراوری. بنابراین جراحی این دوقلوهای به هم پیوسته به شکل فوق العاده ای سخت خواهد بود. این فرایند جلوی دولت ترامپ را در برداشتن تیغ جراحی و شروع جداسازی نمی گیرد.
بیشتر کارشناسان منطقه ای معتقدند خطر یک رویارویی نظامی بعید است اما هم آمریکا و هم چین در حال تقویت زرادخانه هایشان هستند. همچنین اوج گیری احساسات ناسیونالیستی موجب می گردد تا کنترل اوضاع در مناطقی که نیروهای مسلح دو طرف در آن ها حضور دارند، مانند تنگه تایوان یا دریای چین جنوبی، سخت گردد.
این هفته رئیس جمهوری چین ریاست کنگره ملی خلق چین را بر عهده خواهد داشت و در آن اهداف مالی و دفاعی را تبیین می نماید. اما در کنار جشن پیروزی چینی ها علیه کرونا، مراسم ها و سخنرانی های این جلسه احتمالا روی ناکامی های مرگبار دموکراسی های غربی خصوصا ایالات متحده آمریکا تمرکز خواهد داشت.
منبع: خبرگزاری ایسنا